O²PZ en Scholing Palliatieve Zorg: dit zijn de overeenkomsten en verschillen
Het programma Scholing Palliatieve Zorg kent een succesvolle start: in december 2024 zijn de eerste scholingen afgerond. O²PZ (Optimaliseren Onderwijs Palliatieve Zorg) is óók een programma dat zich richt op palliatieve zorg. Wat zijn nu eigenlijk de verschillen? En zijn er ook raakvlakken? We spraken de programmamanagers van beide projecten.
Marijke Dericks-Issing is programmamanager van O²PZ. ‘Ons programma startte in oktober 2018’, vertelt ze. ‘De reden daarvoor was de Kennissynthese Onderwijs palliatieve zorg waaruit bleek dat palliatieve zorg geen standaardonderdeel is van het zorgonderwijs. Dat moest anders, dus zijn we gaan zoeken naar mogelijkheden om in de toekomst palliatieve zorg in het zorgonderwijs een vanzelfsprekendheid te laten worden. Met als doel dat iedere zorgverlener, van helpende tot medisch specialist, over de juiste competenties beschikt om kwalitatief goede palliatieve zorg te verlenen. Daar zit wat mij betreft ook meteen het raakvlak met Scholing Palliatieve Zorg, die datzelfde doel heeft.’
Scholing van 3.500 zorgverleners in palliatieve zorg
‘We hebben inderdaad hetzelfde doel’, beaamt Judith Hetem-Kolvoort van Scholing Palliatieve Zorg. ‘Maar onze taak ligt meer in de uitvoering. Wat ons programma beoogt, is het daadwerkelijk scholen. Onze opdracht is om aan het einde van de looptijd 3.500 zorgverleners geschoold te hebben in palliatieve zorg. Dat is het grote verschil. Waar het raakvlak met O2PZ zit, is dat we dat doen via bestaande structuren. Wij zijn geen op zichzelf staand scholingsinstituut dat mensen uitnodigt voor een scholing. We hebben onderwijs ontwikkeld en faciliteiten gecreëerd, die onderwijsinstellingen kunnen aanbieden. Daar zit meteen ook de kracht: nieuw ontwikkeld onderwijs dat wordt uitgevoerd door bestaande instellingen. En die onderwijsinstellingen, die bereiken we weer via O2PZ.
Enorm netwerk
‘Marijke legt uit hoe: ‘Ons programma heeft in 2019 Onderwijsknooppunten palliatieve zorg ingericht met voor iedere regio een of meer ambassadeurs. Die ambassadeurs zijn de schakel tussen onderwijs, praktijk en onderzoek. Je kunt je dus voorstellen dat er in die afgelopen vijf jaar een enorm netwerk is opgebouwd, waarbij vrijwel alle opleiders zich hebben aangesloten. Deze landelijke structuur helpt om het programma Scholing Palliatieve Zorg onder de aandacht te brengen in de regio. Maar ook om zorgdocenten te werven die getraind willen worden of trainingen kunnen verzorgen.’
‘Van dat netwerk maken wij natuurlijk graag gebruik’, vult Judith aan. ‘Onderwijsinstellingen melden zich op eigen initiatief bij ons aan, maar de meeste daarvan komen binnen via de ambassadeurs van de onderwijsknooppunten van O2PZ of de netwerkcoördinatoren.’
Scholing van docenten in palliatieve zorg
Dankzij het programma O2PZ is er ook aan het licht gekomen dat er vaak een beroep wordt gedaan op dezelfde docenten om die scholingen te geven. Judith: ‘Niet alle docenten beschikken over de juiste kennis en expertise. Daarom scholen we in dit programma ook nog eens 480 docenten op gebied van palliatieve zorg. Zo zorgen we ervoor dat er in de toekomst voldoende docenten zijn op het hele gebied van palliatieve zorg. Dat geldt voor docenten werkzaam in het mbo, hbo, wo en wo+, maar ook voor mensen die gastdocent zijn in bij- en nascholingen.’
Docentenprofiel: wat moet je kennen en kunnen?
Om de gewenste competenties van die docenten in kaart te brengen, is besloten tot de doorontwikkeling van het Docentenprofiel Palliatieve Zorg. Ook daarbij is O2PZ betrokken. ‘Met het nieuwe docentenprofiel zetten we op een rij wat een docent in palliatieve zorg moet kennen en kunnen’, legt Judith uit ‘Deze versie van het docentenprofiel vervangt het profiel dat in 2021 door O2PZ is uitgebracht.’
Dus...
De projecten van O²PZ en Scholing Palliatieve Zorg vallen beide onder penvoering van Amsterdam UMC en hebben ook inhoudelijk de nodige raakvlakken. Het grote verschil is dat
O2PZ ervoor zorgt dat palliatieve zorg beter verankerd wordt in het zorgonderwijs en dat Scholing Palliatieve Zorg dat onderwijs uitvoert door de scholing van zorgverleners en docenten.